DEREOTU
4. Yetiştirilme istekleri
4.1. İklim isteği
Dereotu ılık iklim sebzesidir. Düşük sıcaklıklardan zarar görmesi nedeniyle genelede ilkbahar-sonbahar arasında yetiştirilir. Ilık iklim ile yüksek rutubetin kombine olduğu bölgeler ideal üretim bölgeleridir. Yüksek sıcaklık ve güneşlenme bitkinin generatif faza geçmesine neden olur.
Dereotu ılık iklim sebzesidir. Düşük sıcaklıklardan zarar görmesi nedeniyle genelede ilkbahar-sonbahar arasında yetiştirilir. Ilık iklim ile yüksek rutubetin kombine olduğu bölgeler ideal üretim bölgeleridir. Yüksek sıcaklık ve güneşlenme bitkinin generatif faza geçmesine neden olur.
4.2. Toprak isteği
Toprak isteği bakımından çok seçici olmayan dereotu besin maddelerince zengin tınlı toprakları sever. Kireçli topraklarda aroması ve eterik yağ içeriği artar. Ayrıca yaz ayları sıcak ve kurak geçen bölgelerde de aroma ve eterik yağ içeriği yükselir. 0.5.-7.5 pH değerleri arası normal değerlerdir.
Toprak isteği bakımından çok seçici olmayan dereotu besin maddelerince zengin tınlı toprakları sever. Kireçli topraklarda aroması ve eterik yağ içeriği artar. Ayrıca yaz ayları sıcak ve kurak geçen bölgelerde de aroma ve eterik yağ içeriği yükselir. 0.5.-7.5 pH değerleri arası normal değerlerdir.
5. Yetiştirilme Şekli
Dereotu yetiştiriciliği çok sıcak ve çok soğuk bölgeler ile dönemler dışında yılın her mevsiminde yapılabilir. Üretim şekli bakımından maydanoza çok benzer. Maydanozda olduğu gibi tohumları doğrudan doğruya yerine ekilir. Küçük işletme veya aile işletmelerinde ekim tavalara ticari işletmeler üzerinde ise bantlar halinde direkt tarlaya yapılır. Tohum ekiminden önce tarlanın çok iyi hazırlanması ve özellikle yabancı otlardan temizlenmesi gerekir. Dekara 3-5 ton çiftlik gübresi verilerek derin bir toprak işlemesi yapılır ve ardından tava, tahta veya şeritler hazırlanır. Tohum ekimi m2’ye1.5-2 gram hesabıyla elle yapılır. El ile yapılan ekimlerin rüzgarsız bir havada yapılamasına özen gösterilmelidir. Büyük işletmelerde ise mibzerle 12-25 cm sıra arası mesafe vererek ekim yapılır. İklim şartlarına bağlı olmak koşuluyla yılın her ayında ekim yapılabilir. Ancak Ege ve Akdeniz bölgelerinde en ideal ekim zamanı Mart ayıdır. Kışı soğuk geçen bölgelerde kış aylarında açıkta yetiştiricilik yapılmamalıdır. Bir veya en çok iki biçim yapılabildiği için kademeli tohum ekimi önerilir. Tohum ekiminde sonra toprak üzeri iyice bastırılır ve toprak üzeri iyice sulanır. Optimum koşullarda 7-21 gün sonra tohumlar çimlenerek toprak üzerine çıkar.
5.1. Bakım işleri
Maydanoz yetiştiriciliğinde olduğu gibi en önemli bakım işleri yabancı ot temizliği ve sulama işlemleridir. Yabancı ot gelişimini önlemek amacıyla üretim alanlarındaki otlar elle veya çapa yardımıyla alınır.
Maydanoz yetiştiriciliğinde olduğu gibi en önemli bakım işleri yabancı ot temizliği ve sulama işlemleridir. Yabancı ot gelişimini önlemek amacıyla üretim alanlarındaki otlar elle veya çapa yardımıyla alınır.
Sulama işlemi yetiştirme mevsimine göre değişmekle birlikte tohum çimlenme döneminde ve bitkilerin ilk hakiki yaprak dönemlerinde çok önemlidir. Bu dönemlerde mümkünse yağmurlama sulama yapılmalıdır. Sonraki dönemlerde salma sulama yapılabilir. Maydanozda olduğu gibi aşırı sulamadan kaçınılmalıdır.
Gübreleme işlemi maydanozda olduğu şekliyle tavsiye edilmektedir. Ancak maydanoz gibi çok biçim yapılamadığı için toprak analizine göre verilecek gübrelerin tamamı bir defada verilmelidir.
Dereotunun üretim aşamasında sorun yaratan önemli bir hastalık ve zararlısı yoktır. Tohum çimlenme dönemlerinde toprak kurtları ve danaburnu gibi toprak altı zararlılarına karşı dikkatli olunmalıdır. Dereotu üretiminde karşılaşılan en önemli sorun yabancı ot gelişimidir. Yabancı ot mücadelesi ya mekanik yada herbisi kullanılarak yapılabilir. Ancak dereotu için selektif bir herbisit yoktur. Tohum ekim öncesi veya çıkış öncesi genel herbisitler ile ilaçlama yapılabilir. Yabancı ot temizliği genellikle elle yapılır.
6. Olgunluk, hasat ve depolama
Uygun koşullarda tohum ekiminde iki ay sonra hasata başlanabilir. Bitkiler 20-25 cm boy alınca maydanozda olduğu gibi yaprak sapları ile toprak üzerinden kesilir ve demetlenerek pazarlanır. Dereotunda genelde bir ez biçim yapılır. Ancak iyi bakım koşullarında ikinci bir biçim de yapılabilmektedir. Fakat yaprak sayısı azaldığı için verim çok düşer. Hasat edilen bitkiler demetler halinde piyasaya sunulur.
KARPUZ
4. Yetiştirilme İstekleri
4.1. İklim İstekleri
Karpuz sıcak ve ılıman iklim sebzesidir. Bu nedenle karpuz yetiştiriciliği ilkbaharda don tehlikesi ortadan kalktıktan sonra yapılabilir. Karpuz oldukça uzun ve sıcak bir gelişme devresine ihtiyaç duyar. Olgunluk döneminde ise yüksek sıcaklık ve düşük nem ister. Elverişli koşullarda yetiştiriciliği ilkbahar ile sonbahar devreleri arasında yapılır. Karpuz yüksek sıcaklık ve soğuklardan hoşlanmaz. Karpuz tohumları toprak sıcaklığı 12°C ve bunun üzerine çıktığında ekilmemelidir. Karpuz bitkisi en ideal 20-25°C ‘lerde gelişir. Kuru havalardan ve sıcaklardan hoşlanmadığı gibi fazla hava neminden de hoşlanmaz. Çok nemli hava koşullarında karpuz mantari hastalıklara çok çabuk yakalanır. Çiçeklerin açılması ve meyve bağlaması için hava sıcaklığının 15°C ve üstünde olmasını ister. Düşük sıcaklıklarda hem çiçek oluşumu azalır, hem de oluşan ve açan çiçeklerde döllenme meydana gelmez. Böylece bitkilerde çiçek silkme görülür. Işıklanma aroma, tat ve çiçek cinsiyeti üzerine olumlu etkji yapar.
Karpuz sıcak ve ılıman iklim sebzesidir. Bu nedenle karpuz yetiştiriciliği ilkbaharda don tehlikesi ortadan kalktıktan sonra yapılabilir. Karpuz oldukça uzun ve sıcak bir gelişme devresine ihtiyaç duyar. Olgunluk döneminde ise yüksek sıcaklık ve düşük nem ister. Elverişli koşullarda yetiştiriciliği ilkbahar ile sonbahar devreleri arasında yapılır. Karpuz yüksek sıcaklık ve soğuklardan hoşlanmaz. Karpuz tohumları toprak sıcaklığı 12°C ve bunun üzerine çıktığında ekilmemelidir. Karpuz bitkisi en ideal 20-25°C ‘lerde gelişir. Kuru havalardan ve sıcaklardan hoşlanmadığı gibi fazla hava neminden de hoşlanmaz. Çok nemli hava koşullarında karpuz mantari hastalıklara çok çabuk yakalanır. Çiçeklerin açılması ve meyve bağlaması için hava sıcaklığının 15°C ve üstünde olmasını ister. Düşük sıcaklıklarda hem çiçek oluşumu azalır, hem de oluşan ve açan çiçeklerde döllenme meydana gelmez. Böylece bitkilerde çiçek silkme görülür. Işıklanma aroma, tat ve çiçek cinsiyeti üzerine olumlu etkji yapar.
4.2. Toprak İsteği
Karpuz yetiştirmek için en elverişli topraklar akarsu kenarlarındaki milli topraklarla,su tutma kabiliyeti yüksek kumlu-tınlı veya tınlı-kumlu topraklardır. Vegetasyon süresi kısa olan yerlerde, özellikle erkencilik düşünüldüğünde hafif kumlu topraklarda yetiştiricilik yapılır. Karpuz bazı ülkelerde veya yörelerde akarsu kenarlarındaki mili topraklarda yetiştiricilik yapılır. Karpuz bazı ülkelerde veya yörelerde akarsu kenarlarındaki milli topraklarda susuz olarak yetiştirilir. Kökleri narin olduğu için ağır topraklar tercih edilmez. Bu nedenle toprak derinliğinin fazla olması ve taban suyunun bir metre civarında bulunması karpuz için idealdir.
Karpuz toprak pH’sının nötr olmasını ister. Ancak yapılan araştırmalarla karpuz için en elverişli toprak reaksiyonunun pH 5.0-6.5 olduğu tespit edilmiştir. Asitli topraklarda yetiştirme yapılacak ise usulüne uygun olarak kireçlenme yapılmalıdır.
Hafif bünyeli kumlu topraklarda karpuz yetiştiriciliği yapılacaksa üretim yanmış çiftlik gübresi ve diğer besin maddeleri ile toprağın bünyesi iyileştirildikten sonra yapılmalıdır
5. Yetiştirilme Şekli
5.1. Toprak hazırlığı, ekim ve dikim
Karpuz yetiştiriciliğinde toprak birkaç defa derince işlenir. Toprak yapısına bağlı olarak karpuz yetiştirilecek toprak son toprak işlemesinden önce yanmış çiftlik gübresi ile mutlaka gübrelenmelidir. Kumlu topraklara 5-6 ton/da, tınlı-killi topraklara ise 3-4 ton/da arasında değişen oranlarda yanmış çiftlik gübresi verilip karıştırılmalıdır. Yanmış çiftlik gübresi ile gübrelenmiş, sürülmüş toprak tırmık ile çekilerek düzeltilir.
Karpuz yetiştiriciliğinde toprak birkaç defa derince işlenir. Toprak yapısına bağlı olarak karpuz yetiştirilecek toprak son toprak işlemesinden önce yanmış çiftlik gübresi ile mutlaka gübrelenmelidir. Kumlu topraklara 5-6 ton/da, tınlı-killi topraklara ise 3-4 ton/da arasında değişen oranlarda yanmış çiftlik gübresi verilip karıştırılmalıdır. Yanmış çiftlik gübresi ile gübrelenmiş, sürülmüş toprak tırmık ile çekilerek düzeltilir.
Karpuz, üretim sezonunda veya turfanda olarak üretilir. Normal sezondaki üretim tohumların direkt tarlaya ekilmesi şeklinde yapılır. Turfanda karpuz yetiştiriciliği ise ya mini tüneller altında doğrudan tohum ekimi yapılarak, yadda sıcak yastık veya seralarda plastik torba ve muhtelif saksılarda karpuz fidelerinin yetiştirilip daha sonra esas yetiştirilme yerlerine dikilmesi şeklinde olur.
Doğrudan tohum ekimi ile yapılan karpuz yetiştiriciliğinde toprak ekim öncesinde çok iyi işlenmelidir. Daha sonra 150-300 cm aralıklarla pulluk veya domuz burnu ile fazla derin olmayan sıra arasını oluşturacak çiziler açılır. Karpuz yetiştiriciliğinde sıra üzeri mesafeler 50-75 cm arasında değişir. Tohumların toprak yüzeyine kolay çıkabilmesi için aynı yere 3-4 adet tohum atılmalıdır.
Karpuz üretiminde hem doğrudan tohum ekimi hem de fide dikimi hıyar üretiminde uygulanan yetiştirme yöntemlerine çok benzemektedir. Tohumların ekim derinliği ve şekli toprak yapısına bağlıdır. Tohumlar kıraç topraklarda derine, ağır topraklarda ise kümbet yapılarak toprak seviyesinden yukarıya ekilir. Tohumların üzeri yanmış çiftlik gübresi ve bahçe toprağı karışımı olan harç materyali ile örtülür. Aksi taktirde ekimden sonra meydana gelen yağışlar toprak yüzeyinde kaymak tabakası oluşturur. Kaymak tabakası oluşan topraklarda çimlenen tohumlar toprak yüzeyine çıkamaz. Bu koşullarda toprak nemli tutulmalı yada tohum ekilen ocakların üzerinde oluşan kaymak tabakası kırılmalıdır.
Karpuz tohumları hıyar üretiminde olduğu gibi açılan çizilerde yürüyen işçiler tarafından 3-4 adedi yan yana gelecek şekilde çizilere atılır. Daha sonra tohumların üstü 3-4 cm kalınlığında tavlı toprakla kapatılarak bastırılır. Ayrıca açılan çizilere elle ocak usulü tohum ekimi de yapılabilir. Bu ekim şeklinde tohumların üstü önceden hazırlanmış harç materyali ile örtülür. Bir dekar alan için 200-750 gr arasında tohum kullanılır.
Karpuz üretimi bu ekim şekillerinin dışında G.D. Anadolu bölgesinde Dicle ve Fırat nehirlerinin yataklarındaki çakıllı, kumlu ve tınlı topraklarda açılan çukurlarda da yapılır. Bu üretim şeklinde 40-50 cm genişlikte 80-100 cm uzunlukta ve 40-100 cm derinlikte çukurlar açılır. Çukurun tabanına 2-3 kürek yanmış çiftlik gübresi konur. Çiftlik gübresinin içine bol miktarda güvercin gübresi ilave edilir. Bu gübre çukurun tabanındaki toprakla karıştırılır. Açılan çukurun iki ucuna 60-80 cm aralıklarla ocakvari tohum ekimi yapılır. Bitkiler büyüdükçe çukur gübreli toprakla doldurulur. Böylece ocak içinde gelişen bitkilerin kök kısmı oldukça derinde kalmış olur. Bu yüzden karpuz bitkisi kök bölgesinin gübreli toprakla doldurulması nedeniyle kuvvetli gelişir.
Turfanda karpuz üretimi hıyar üretiminde olduğu gibi doğrudan mini tüneller altına tohum ekimi veya fideliklerle yetiştirilen karpuz fidelerinin don tehlikesi geçince esas yetiştirilme yerlerine yani dışarıya topraklı olarak dikilmesi şeklinde yapılır. Karpuz fideleri sıcak yastıklarda veya fide yetiştirme seralarında saksı veya plastik torbalarda yetiştirilir. Fideler 3-5 yapraklı olduklarında esas yetiştirilme yerlerine dikilirler.
5.2. Çapalama
Karpuz tohumları normal şartlarda ekimden 6-12 gün sonra çimlenerek bitkiler toprak üzerine çıkarlar. Toprağı kabartmak, yabani otları ayıklamak ve topraktaki rutubeti muhafaza edebilmek için sıra araları el aletleri veya çapa makinaları ile işlenir. Karpuz bitkileri toprak yüzeyine çıkıp kotiledeon yaprakları tam iriliğine ulaştığında ilk hakiki yaprak görülmeye başladığında her ocakta iyi gelişen 1-2 bitki bırakılarak seyreltilir. Bu dönemde ilk çapa işlemi de yapılır. Bitkiler 5-10 yapraklı olduklarında ot çapası ile beraber boğaz doldurması yapılır. Yetiştiricilikte toprak yapısı, otlanma durumu ve bitkinin gelişme durumuna göre 1 veya 3 defa çapa yapılır. Elle yapılan bu çapa işlemlerinden sonraki toprak işlemleri makine ile yapılır. Çıkıştan 4 hafta sonra dallanma, 6-8 hafta sonra bitkilerde çiçeklenme başlar. Bu önemden sonra toprak işlemesi yapılamaz.
Karpuz tohumları normal şartlarda ekimden 6-12 gün sonra çimlenerek bitkiler toprak üzerine çıkarlar. Toprağı kabartmak, yabani otları ayıklamak ve topraktaki rutubeti muhafaza edebilmek için sıra araları el aletleri veya çapa makinaları ile işlenir. Karpuz bitkileri toprak yüzeyine çıkıp kotiledeon yaprakları tam iriliğine ulaştığında ilk hakiki yaprak görülmeye başladığında her ocakta iyi gelişen 1-2 bitki bırakılarak seyreltilir. Bu dönemde ilk çapa işlemi de yapılır. Bitkiler 5-10 yapraklı olduklarında ot çapası ile beraber boğaz doldurması yapılır. Yetiştiricilikte toprak yapısı, otlanma durumu ve bitkinin gelişme durumuna göre 1 veya 3 defa çapa yapılır. Elle yapılan bu çapa işlemlerinden sonraki toprak işlemleri makine ile yapılır. Çıkıştan 4 hafta sonra dallanma, 6-8 hafta sonra bitkilerde çiçeklenme başlar. Bu önemden sonra toprak işlemesi yapılamaz.
5.3. Sulama
Karpuz kökleri taban suyuna ulaştığı andan itibaren bitki sağlıklı ve düzenli bir şekilde gelişir. Bu bakımdan karpuız yetiştiriciliği akarsu kenarlarında daha başarılı olur. Başarılı bir yetiştiricilik için karpuzun düzenli bir şekilde sulanması gerekir. Fazla su hasat sonrası dayanım süresi ve meyve tadını azaltır. Bu yüzden yetiştiriciler fazla sudan kaçınmalıdır. Karpuz bitkisi meyvelerin irileşmesi döneminde toprakta yeterli suyun bulunmasını hasada doğru ise azalmasını ister. Düzenli bir sulama yapılmazsa bitkilerde gelişme olumsuz yönde etkilenir. Düzensiz sulama meyvelerin olgunlaştığı dönemde olursa meyvelerde çatlamaya neden olur.
Karpuz kökleri taban suyuna ulaştığı andan itibaren bitki sağlıklı ve düzenli bir şekilde gelişir. Bu bakımdan karpuız yetiştiriciliği akarsu kenarlarında daha başarılı olur. Başarılı bir yetiştiricilik için karpuzun düzenli bir şekilde sulanması gerekir. Fazla su hasat sonrası dayanım süresi ve meyve tadını azaltır. Bu yüzden yetiştiriciler fazla sudan kaçınmalıdır. Karpuz bitkisi meyvelerin irileşmesi döneminde toprakta yeterli suyun bulunmasını hasada doğru ise azalmasını ister. Düzenli bir sulama yapılmazsa bitkilerde gelişme olumsuz yönde etkilenir. Düzensiz sulama meyvelerin olgunlaştığı dönemde olursa meyvelerde çatlamaya neden olur.
Karpuz bitkileri domateste olduğu gibi belli büyüklüğe ulaştığında domuz burnu veya pullukla askıya alınır. Sıra aralarının orta kısmı sulama karığı şekline getirilir. Bitkilerin bulunduğu kısım yüksekte kalır. Yani bitkiler askıya alınmış olur. Sıra aralarının orta kısmında oluşan karıklara salma şeklinde su verilir. Karıklara verilen suyun bitkilerin meyvelerine ve kök bölgesine ulaşmaları engellenmelidir. Aksi taktirde su ile temas eden kök bölgesinde hastalıklar oluşur ve bitki ölür. Aynı şekilde meyvelerin de su ile teması olmamalıdır. Su ile teması olan meyvelerde çürümeler meydana gelir.
5.4. Gübreleme
Karpuzun çiftlik gübresi yanında ticari gübreye olan ihtiyacı da fazladır. Tohum ekiminden önce mutlaka toprağa yanmış çiftlik gübresi verilmelidir. Kumlu toprakalrda dekara 5-6 ton, tınlı-killi topraklarda ise dekara 3-4 ton hesabı iel yanmış çiftlik gübresi verilir. Karpuz bitkisi güvercin, koyun ve kiçi gübrelerinden de hoşlanır. Çiftlik gübresi yanında yaklaşık olarak dekara 12-15 kg azot, 10-12 kg fosfor ve 20-25 kg potasyumlu gübre verilir. Toprağa verilecek gübre miktarı toprağın yapısı ve yetiştirme sistemine göre ayarlanır. Kumlu topraklarda yetiştiricilik yapılacaksa hem çiftlik gübresi hemde ticari gübre miktarı arttırılmalıdır. Genellikle çiftlik gübresi ve kompoze gübre serpe şeklinde, diğer ticari gübreler ise bant şeklinde veya bitki gövdesine değemeyecek şekilde verilir.
Karpuzun çiftlik gübresi yanında ticari gübreye olan ihtiyacı da fazladır. Tohum ekiminden önce mutlaka toprağa yanmış çiftlik gübresi verilmelidir. Kumlu toprakalrda dekara 5-6 ton, tınlı-killi topraklarda ise dekara 3-4 ton hesabı iel yanmış çiftlik gübresi verilir. Karpuz bitkisi güvercin, koyun ve kiçi gübrelerinden de hoşlanır. Çiftlik gübresi yanında yaklaşık olarak dekara 12-15 kg azot, 10-12 kg fosfor ve 20-25 kg potasyumlu gübre verilir. Toprağa verilecek gübre miktarı toprağın yapısı ve yetiştirme sistemine göre ayarlanır. Kumlu topraklarda yetiştiricilik yapılacaksa hem çiftlik gübresi hemde ticari gübre miktarı arttırılmalıdır. Genellikle çiftlik gübresi ve kompoze gübre serpe şeklinde, diğer ticari gübreler ise bant şeklinde veya bitki gövdesine değemeyecek şekilde verilir.
5.5. Tarımsal savaşım
Karpuzlarda tarımsal savaşım hastalık ve zararlılar görülmeden önce önlem alma şeklinde yapılırsa başarılı olur. Hastalık ve zararlılar görülükten sonra yapılan tarımsal savaşım uygulamaları yeteri kadar etkili olmamaktadır. Karpuz üretiminde karşılaşılan önemli hastalıklar antraknoz, küllenme, mildiyö, solgunluk ve karpuz asi mozaik virüsü ile hıyar mozaik virüsüdür. Bu hastalıklarla savaşım fide devresinden başlayarak düzenli bir şekilde yürütülmelidir.
Karpuzlarda tarımsal savaşım hastalık ve zararlılar görülmeden önce önlem alma şeklinde yapılırsa başarılı olur. Hastalık ve zararlılar görülükten sonra yapılan tarımsal savaşım uygulamaları yeteri kadar etkili olmamaktadır. Karpuz üretiminde karşılaşılan önemli hastalıklar antraknoz, küllenme, mildiyö, solgunluk ve karpuz asi mozaik virüsü ile hıyar mozaik virüsüdür. Bu hastalıklarla savaşım fide devresinden başlayarak düzenli bir şekilde yürütülmelidir.
Karpuzlarda en çok zarara kırmızı örümcekler,, afitler ve karpuz telli böceği neden olur. Bunlarla da düzenli olarak mücadele edilmelidir. Karpuz bitkilerinin çiçekleneme ve meyve bağlama dönemlerinde arılara etkili olan insektisitlerin uygulanmasından mutlaka kaçınılmalıdır. Aksi halde döllenme eksikliği nedeniyle büyük verim kayıpları olur ve yetersiz döllenme nedeniyle bazı meyvelerde anormal şekiller oluşur.
Karpuz üretiminde kuşlar da meyveleri delerek önemli zararlara yol açabilirler. Bu zararlıya karşıda gerekli önlemler alınmalıdır
6. Olgunluk, Hasat ve Depolama
Karpuzlarda olgunluk meyveler ve meyve sapları üzerinde meydana gelen bazı belirtilerle kolayca anlaşılır. Tohum ekiminden 80-120 gün sonra meyveler hasat olgunluğuna gelir. Bazı olgunluk kriterleri şu şekilde sıralanabilir.
- Olgun karpuzlar kavunların aksine olgunluğun ileri dönemlerinde hafiflerler.
- Meyve kabuğu üzerindeki mum tabakası matlığını kaybeder ve meyve parlak bir hal alır.
- Meyve kabuğu tırnakla kolayca sıyrılır.
- Karpuz sapları üzerinde bulunan kulakçık kurur
- Karpuzu dalına bağlayan tüylü sapları kurur.
- Karpuz üzerine parmakla sertçe vurulduğunda kendine has dolgun ve tok bir ses çıkarır.
- Avuçlar arasına alınan karpuz kulağın yanında sakıldığında içerden bir çıtırdama sesi gelir.
Yukarıda açıklanan belirtiler varsa karpuz meyvesi olgun hale gelmiş demektir. Hasat olgunluğuna gelmiş karpuzlar bu işi bilen uzmanlar tarafından tespit edilerek hasat gerçekleştirilir.
Karpuzda meyve bağlama farklı dönemlerde olduğundan karpuz meyveleride farklı dönemlerde olgunlaşırlar. Olgunlaşan meyveler sürekli hasat edildiğinde bu hasat şekline kademeli hasat denir. Olgunlaşmış karpuz meyveleri zaman geçirilmeden hasat edilmelidir. Hasatta gecikme olursa meyvelerin içi boşalır, yenen placente kısmı yumuşar. Kademeli hasat 3-5 defada tamamlanır.
Tarla şeklinde geniş alanlarda karpuz yetiştiriciliği yapılıyorsa, karpuz meyvelerinin %60-70’i olgunlaştığında hasat yapılır. Tarlada ham ve yarı olgun meyveler kalır. Bu şekildeki yetiştiricilikte hasat iki defada yapılır. Hasat edilen karpuz meyveleri dikkatli bir şekilde çarpmadan taşıyıcılara yüklenmelidir.
Karpuz meyveleri hasat edildikten sonra normal koşullarda ancak bir hafta saklanabilir. Bazı çeşitlerde bu süre 60 güne kadar çıkabilir. Karpuzlarda hasattan sonra olgunlaşma devam etmez. Bu nedenle hasat meyvelerin olgunlaştığı dönemde yapılmalıdır. Hasattan sonra muhafaza süresi uzadıkça önce koflaşma, sulanma, daha sonra bozulma ve kokuşma meydana gelir. Bazı karpuz çeşitlerinin meyveleri +4 ?C’de %60-70 nemde 3-4 aya kad ar muhafaza edilebilirler
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder